چه انتظاراتی نباید از وکیل خود داشته باشیم؟
ارتباط میان وکیل و موکل زمانی نتیجهبخش خواهد بود که بر پایه اعتماد متقابل، شناخت درست از نقشها و انتظارات واقعبینانه شکل گیرد. بسیاری از مشکلات در روابط وکیل و موکل ناشی از برداشتهای نادرست موکل نسبت به وظایف و اختیارات وکیل است. در ادامه به مهمترین انتظاراتی که نباید از وکیل داشت اشاره میکنیم:
۱. تضمین نتیجه پرونده
یکی از اشتباهات رایج این است که موکل از وکیل انتظار دارد پیروزی در دعوا یا رسیدن به نتیجهای خاص را تضمین کند. هیچ وکیلی نمیتواند نتیجه قطعی یک دعوا را پیشبینی کند؛ زیرا عوامل متعددی همچون قاضی رسیدگیکننده، قوانین حاکم، مدارک طرف مقابل و شرایط پیشبینینشده در نتیجه مؤثرند. وظیفه وکیل، دفاع اصولی و افزایش شانس موفقیت است، نه تضمین پیروزی.
۲. اقدامات خارج از چارچوب قانون
برخی موکلان انتظار دارند وکیل با استفاده از نفوذ یا روشهای غیرقانونی مسیر پرونده را تغییر دهد. این توقع نهتنها خلاف شأن وکالت است بلکه میتواند وکیل را در معرض تعقیب انتظامی و حتی کیفری قرار دهد. وکیل صرفاً در چهارچوب قانون و اخلاق حرفهای مجاز به اقدام است.
۳. مسئولیت شخصی در برابر هزینههای پرونده
هزینههایی مانند دادرسی، کارشناسی و ترجمه رسمی به عهده موکل است. وکیل فقط در صورت توافق ممکن است این هزینهها را بپردازد و سپس از موکل دریافت کند. بنابراین انتظار تأمین این هزینهها توسط وکیل، درست نیست.
۴. در دسترس بودن دائمی
هرچند وکیل موظف است پاسخگوی موکل باشد، اما انتظار تماس یا ملاقات فوری و ۲۴ ساعته منطقی نیست. وکیل نیز مانند هر فرد حرفهای دیگر، برنامه کاری و محدودیتهای شخصی دارد. بهترین راه، تعیین چارچوب مشخص برای ارتباط در ابتدای همکاری است.
۵. تصمیمگیری نهایی به جای موکل
وکیل نقش مشاور و مدافع دارد، اما تصمیمگیری نهایی در خصوص پذیرش صلح، گذشت یا ادامه دعوا بر عهده موکل است. انتظار اینکه وکیل تمام مسئولیتها را به تنهایی بر دوش بگیرد، صحیح نیست.
۶. انجام وظایفی فراتر از قرارداد
اگر قرارداد وکالت صرفاً برای یک دعوای خاص تنظیم شده باشد، وکیل وظیفهای نسبت به سایر امور حقوقی موکل ندارد. بنابراین ورود به سایر دعاوی یا موضوعات حقوقی نیازمند توافق و قرارداد جدید است.
بیشتر بخوانید: چگونه پرونده خود را قبل از جلسه مشاوره حقوقی آماده کنیم؟ |
۷. انتظار پیگیری پرونده بدون پرداخت حقالوکاله
حقالوکاله دستمزد قانونی وکیل است. همانطور که هیچ پزشکی بدون دریافت حقالزحمه مسئول درمان بیماران نیست، وکیل نیز بدون دریافت حقالوکاله تعهدی به انجام کار ندارد. انتظار پیگیری رایگان یا بدون قرارداد رسمی، خلاف انصاف و عرف حرفهای است.
۸. انتظار گوش دادن به درد و دلهای شخصی
وکیل مسئول رسیدگی به مسائل حقوقی است، نه شنیدن مشکلات شخصی یا خانوادگی موکل. هرچند وکیل با احترام و همدلی رفتار میکند، اما جایگاه او مشاور حقوقی است نه روانشناس یا دوست صمیمی. استفاده از وقت وکیل برای موضوعات غیرحقوقی انتظار منطقیای نیست.
۹. انتظار به نتیجه رسیدن سریع پرونده
با توجه به تراکم بالای پروندهها در دادگستری، رسیدگیها زمانبر است. برخی موکلان تصور میکنند وکیل میتواند پرونده را در کوتاهترین زمان ممکن به نتیجه برساند، در حالی که طول مدت دادرسی به عواملی مانند حجم کاری شعبه، برنامه قاضی، اقدامات طرف مقابل یا ارجاع به کارشناسی بستگی دارد. وظیفه وکیل پیگیری مستمر و قانونی است، اما تعیین زمان قطعی برای نتیجه در اختیار او نیست.
۱۰. تصور منفعت شخصی یا حیثیتی بودن پرونده برای وکیل
گاهی موکلان فکر میکنند پرونده آنها برای وکیل یک موضوع حیاتی یا حیثیتی است و او منفعت شخصی در نتیجه دارد. در حالی که پرونده برای وکیل یک کار حرفهای و قراردادی است که باید با دانش و تجربه خود به بهترین شکل پیگیری کند. وکیل با جدیت و مسئولیت عمل میکند، اما نباید انتظار داشت همان بار عاطفی و دغدغهای که موکل نسبت به پرونده دارد، برای وکیل نیز وجود داشته باشد.
نتیجهگیری
انتظارات غیرواقعی رابطه وکیل و موکل را با تنش و ناامیدی روبهرو میکند. بهترین راه برای جلوگیری از این مشکلات، شفافسازی حدود وظایف در قرارداد وکالت و گفتوگوی صریح در آغاز همکاری است. وکیل متعهد در چهارچوب قانون و اخلاق حرفهای از حقوق موکل دفاع میکند و موکل نیز باید بداند که نقش وکیل تضمینگر نتیجه نیست، بلکه فراهمکننده بهترین دفاع ممکن است.
سوالات متداول
1. آیا وکیل میتواند نتیجه پرونده را تضمین کند؟
خیر. هیچ وکیلی نمیتواند نتیجه قطعی دعوا را پیشبینی یا تضمین کند؛ زیرا عوامل زیادی مانند نظر قاضی، مدارک طرف مقابل و شرایط دادرسی در سرنوشت پرونده مؤثرند. وظیفه وکیل، دفاع اصولی و افزایش شانس موفقیت است.
2. آیا وکیل موظف است بدون دریافت حقالوکاله پرونده را پیگیری کند؟
خیر. حقالوکاله دستمزد قانونی وکیل است و بدون پرداخت آن، وکیل تعهدی برای پیگیری ندارد. همکاری مؤثر زمانی شکل میگیرد که رابطه مالی و قراردادی شفاف باشد.
3. آیا وکیل میتواند خارج از قانون برای نتیجه بهتر اقدام کند؟
خیر. وکیل فقط در چهارچوب قانون و اخلاق حرفهای مجاز به اقدام است. هرگونه انتظار برای اعمال نفوذ یا روشهای غیرقانونی میتواند تبعات انتظامی و کیفری برای وکیل و حتی موکل داشته باشد.
دیدگاه خود را بنویسید